Uşi Antlaşması: Tarihçesi, Maddeleri ve Önemi
Uşi Antlaşması Nedir, Ne Zaman İmzalandı?
İtalya’nın sömürge arayışı ve Osmanlı’nın Trablusgarp’ı koruyacak gücünün kalmaması savaşın nedenleri arasındadır. Trablusgarp savaşı devam ederken Balkan savaşının çıkması Osmanlı devletini barışa mecbur bırakmıştır. Osmanlı devleti İtalya’dan barış istemek zorunda kalmış ve 1911-1912 seneleri arasında Uşi semtinde Uşi anlaşması imzalanmıştır.
İmzalanan anlaşmaya göre Trablusgarp ve Bingazi’ye özerklik verilmiştir. Osmanlı bu bölgedeki askerleri geri çekmiş ve bu da Trablusgarp’ın işgal edilme imkanını kolaylaştırmıştır. İtalya, elindeki 12 ada ve Rodos’u Osmanlı devletine geri vermek durumunda kalmıştır.
Uşi Antlaşması Maddeleri ve Özellikleri Nelerdir?
Osmanlı devleti ve İtalya arasında imzalanan Uşi antlaşmasının görüşmeleri 15 Ekim 1912 tarihinde başlamıştır. Görüşmeler 18 Ekim’e kadar devam etmiş ve imzalar 18 Ekim 1912 tarihinde atılmıştır.
- Libya ve Bingazi’ye tam özerklik verilecek ve bu şehirler yeni kanunlarla yönetilecektir.
- Trablusgarp ve Bingazi’de Osmanlı padişahını korumak için görevliler olacaktır.
- Buradaki adli ve dini işler de padişahın seçtiği kadılar tarafından yürütülecektir.
- Bu bölgelerdeki halk, din açısından Osmanlı devletinin halifesine bağlı olacaktır.
- Osmanlı devleti Libya’daki askerlerini, memurlarını ve sivil görevlilerini geri çekecektir.
- İtalya, elindeki Rodos ve çevresindeki 12 adayı Osmanlı’ya iade edecektir.
- Her iki taraftaki rehineler ve tutuklular takas edilecektir.
Uşi Antlaşması Önemi
Uşi antlaşması Osmanlı devletinin mecbur kaldığı için imzaladığı bir anlaşmadır ve Osmanlı devleti adına olumsuz gelişmelere neden olmuştur. Osmanlı, Trablusgarp savaşından sonra Uşi antlaşması ile Kuzey Afrika’daki hakimiyetine kaybetmiştir. İtalya sömürge arayışında olduğundan Osmanlı’ya ait olan Trablusgarp’a saldırmıştır ve 1911 senesinde savaş başlamıştır.
İtalya on iki adayı işgal ederek Osmanlı devletini anlaşmaya mecbur bırakmıştır. Balkan savaşlarının da başlaması ile Trablusgarp’ta bulunan subaylar İstanbul’a dönmüşler ve Libya’daki direniş sekteye uğramıştır. Balkan savaşlarının da etkisi ile anlaşma imzalanmak zorunda kalınmıştır.
Uşi Antlaşması Sonuçları
Uşi antlaşması ile beraber Osmanlı devleti Kuzey Afrika’daki varlığını kaybetmiştir. Her ne kadar İtalya 12 adayı geri vereceğini söylese de sözünde durmamış ve Osmanlı’ya vermemiştir. 12 ada 2. Dünya Savaşı’ndan sonra Yunanistan’a verilmiştir.
