Lüle Taşı: İnanılmaz İşe Yarayan Bir Yaratıcı Taş mı? Yoksa Sadece Bir Efsane mi?

Lüle Taşı Nedir?

Lüle taşı, hidrat içerikli magnezin ana maddesi olan bir taştır. Doğada silikat damar halinde bulunan bu taş, çakıl şeklinde ve kolay çıkarılabilir bir yapıya sahiptir. Pipo yapımında ve sigara ağızlığı yapımında kullanılmasının sebebi ise zehirli gazı emmesidir. Sigara ve pipo kullanımındaki zararı hafifletirken sarımsı bir renge dönüşür. Sanatçının becerisiyle birleştiğinde ise göz alıcı eserler ortaya çıkar. Bu taşın diğer adı ise “deniz köpüğü”dür, beyaz bir rengi ve köpük gibi bir görüntüsü vardır. Tarihte birçok medeniyetin dini ve kültürel eserlerinde kullanılan lüle taşı, değerli bir malzemedir.

Lüle Taşı Ne İşe Yarar?

Eskişehir’in Sepetçi köyünde yaklaşık olarak 300 ocak bulunan lüle taşı, süs eşyası yapımında kullanılır ve ülke ekonomisine katkı sağlar. Sıra, parçalı, birim, çeltiz ve taneli dökme olmak üzere 5 çeşidi bulunur. Dünya genelinde ABD, Somali, Kenya, Tanzanya, İspanya, Güney Afrika, Yunanistan ve Fransa’da çıkarılan lüle taşı, Türkiye’de en fazla üretimi yapılan taştır ve uzun yıllar ihraç edilmiştir.

Lüle Taşı Özellikleri Nelerdir?

Lüle taşının tarihi dört bin yıl öncesine dayanır. Anadolu’da birçok tarihi eserin bu taştan yapıldığı bilinmektedir. Selçuklu ve Osmanlı döneminde süs yapımında, çeşme ve şadırvan süslemelerinde kullanılmıştır. Bizanslılar da heykellerini bu taştan yapmaktaydı. Nemli olduğunda kolay işlenebilir olması sebebiyle birçok alanda kullanılmıştır. Günümüzde ise süs eşyası, biblo, sigara ağızlığı ve pipo yapımında hala kullanılmaktadır. Osmanlı ve Selçuklu İslam kültüründe sigara ve alkol yasak olduğu için lüle taşı daha çok süslemede tercih edilmekteydi. 1723 yılında Osmanlı Sultanı III. Ahmed’in Macar Kralı’na hediye ettiği lüle taşından yapılmış bir hediye ise kralın beğenisini kazanmış ve bu taştan pipo yapımı başlamıştır. O günden bu güne pipolar bu beyaz köpüğü andıran taştan yapılmaktadır.