Osmanlı İmparatorluğu’nda 2. Bayezid’in inşa ettirdiği ‘Deliler Mezarlığı’ kayboldu!

Sultan 2. Beyazıt Külliyesi ve Deliler Mezarlığı: Tarih ve Gizem

Osmanlı’nın önde gelen sağlık kurumlarından biri olan Sultan 2. Beyazıt Külliyesi ve Sağlık Müzesi, UNESCO Dünya Geçici Miras Listesi’nde yer alarak yılda milyonlarca turisti ağırlamaya devam ediyor. Bu tarihi mekan aynı zamanda araştırmacıların da ilgisini çekmeye devam ediyor.

Trakya Üniversitesi’nde Türk Dili ve Edebiyatı üzerine yüksek lisans yapan sağlık tarihi araştırmacısı Ayşenur Bayatlı, yaptığı çalışmalar sonucunda külliyenin yanında bulunan Deliler Mezarlığı’nda akıl hastaları ve kimsesizlerin defnedildiğini ortaya çıkardı. Ancak zamanla, mezarlığın Tunca Nehri’ndeki taşkınlar ve külliyenin kullanımının sona ermesiyle kaybolduğunu belirtiyor.

Külliyenin yapımı sonrasında mezarlığın oluştuğunu düşünen Bayatlı, 2. Beyazıt Külliyesi’nin akıl ve ruh sağlığı hastalarına hizmet verdiğini ve bu sebeple yanında bir mezarlığın bulunmasının doğal olduğunu ifade ediyor. Mezarlığın oluşum tarihi net olmamakla birlikte, burada akıl hastalarının yanı sıra önemli kişilerin de defnedildiğini belirtiyor.

Bayatlı, Osmanlı döneminde akıl hastalarının toplumdan dışlanması ve Avrupa’da yakılmalarına rağmen Osmanlı’nın onlara ayrı bir mezarlık yapma inceliğini gösterdiğini vurguluyor. Ancak zamanla külliyenin işlevini yitirmesi ve modern hastanelerin yapılmasıyla birlikte mezarlığın unutulduğunu, nehir taşkınları ve işlevsizlik nedeniyle kaybolmaya yüz tuttuğunu belirtiyor.

Deliler Mezarlığı ve Sultan 2. Beyazıt Külliyesi’nin geçmişte nasıl bir role sahip olduğu ve zamanla nasıl yok olduğu, araştırmacılar için ilgi çekici bir konu olmaya devam ediyor.