Katolik mezarlığı, 19. yüzyıldan kalma, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya!

Osmanlı İmparatorluğu’nun Demiryolu Çalışmaları ve Unutulmuş Bir Katolik Mezarlığı

Osmanlı İmparatorluğu’nun 19. yüzyılda gerçekleştirdiği demir yolu projelerine, Fransa’dan İtalya’ya, Almanya’dan Avusturya’ya kadar birçok ülkeden görevli katıldı. Bu görevliler için Karaağaç Mahallesi’nde konsolosluklar kurulurken, Yunanistan sınırına yakın bir alanda da Katolik mezarlığı oluşturuldu.

Bölgede demiryolu yapımı sırasında Katolik nüfusun arttığını vurgulayan Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü’nden emekli Prof. Dr. Engin Beksaç’a göre, Levanten ve Katolikler çok daha eski tarihlerden beri Edirne’de yaşamaktaydı. Ancak demiryollarının yapımıyla Avusturya, Fransız ve Alman Katolik mühendislerin ve ailelerinin Edirne’ye gelmesi bölgedeki Katolik nüfusun artmasına neden oldu. Özellikle Kaleiçi’nde faaliyet gösteren bu gruplar, yaz aylarını Karaağaç’ta geçiriyordu ve bu bölgedeki Hıristiyan nüfusun yoğunluğu dikkat çekiyordu.

Ancak zamanla unutulmaya terk edilen “İtalyan Mezarlığı” olarak bilinen tarihi mezarlık, 19. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar yüksek definlerle meşguldü. Prof. Dr. Beksaç, günümüzde mezarlığın kaderine terk edildiğini ve tahribatın hızlandığını belirterek, artık burada pek bir şeyin kalmadığını ifade etti.

Mezarlıkta bulunan değerli eşyaların yağmalanmasının da tahribatı hızlandırdığını söyleyen Beksaç, 2006 yılından bu yana mücadele etmesine rağmen mezarlıkta ciddi bir yıpranma olduğunu ifade etti. Özellikle kıymetli eşyaların cesetlerle birlikte kaldığını ve bu durumun tahribatı artırdığını belirtti.

Prof. Dr. Beksaç, bölgenin korunması ve elden geçirilmesi gerekliliğine vurgu yaparak, mezarlığın bir an önce korunmaya alınması ve tahribatın en azından bir ölçüde engellenmesi gerektiğini belirtti. Edirne’nin hoşgörüsünün ve farklı grupların varlığının bir simgesi olan bu mezarlığın, insanlık onuru ve saygısı açısından korunması gereken bir alan olduğunu vurguladı.