TDK’ya göre “Üslup” Kelimesi Ne Anlama Geliyor? Üslüp Türleri ve Özellikleri Nelerdir?
Üslup Nedir, TDK Sözlük Anlamı Ne Demek?
Üslup hem kelime hem de terim olarak kullanılmaktadır. Kişilerin günlük yaşamda ya da iş hayatında sözlü ve yazılı olarak kullandıkları dil onlara özgü üslupları olarak tanımlanır. TDK sözlük anlamına göre tarz, yol ya da usul anlamlarına gelen bu kelime edebiyatta ise özgün bir yaklaşım demektir. Üslup kelimesi tarz, biçem, eda ve az anlatı kelimeleri ile eş anlamlı olarak da kullanılan bir kelimedir.
Üslup Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir?
Üslup çeşitleri çenebaz üslup, çekingen üslup, övünmek üslubu, monoton üslup, ağır üslup, delil üslubu, ayrık üslup, vaiz üslubu, istatistik üslubu ve duygusal üslup olarak bilinir. Ziyafet üslubu, sohbet üslubu ve keskin üslup da üslup çeşitleri arasındadır. Üslup daha genel bakıldığında sade, süslü ve yüksek üslup olmak üzere üç ayrı kategoride incelenebilir.
Sade üslup gündelik ve öğretici yazılarda kullanılan üsluptur. Süslü üslup mecaz ve söz sanatlarının olduğu üslupken yüksek üslup da sözcüklerin seçkin olduğu ve anlamın sağlam olduğu üsluplardır. Üslup kişiye özgü olur ve herkesin kendi tarzında bir üslubu vardır. Bir bakıma parmak izi gibi olan üslup herkesin kendisine özeldir ve farklı olabilir.
Türk Edebiyatında Üslup Özellikleri Nelerdir?
Tanzimat edebiyatından sonra daha önemli bir kavram haline gelmiş olan üslup edebiyatta ilk kez Recaizade Mahmut Ekrem tarafından önemsenmiştir. Recaizade Mahmut Ekrem Türk edebiyatındaki eserlerinde üslubunu sağlam kullanmak istemiştir ve bunun için çalışmalar gerçekleştirmiştir.
Bir yazarın üslubunun oluşmasında psikolojisi, bakış açısı, eğitimi, siyasi düşüncesi, yaşı ve mizacı etkili olur. Yazarın kendisini ifade etme şekli olarak görülen üslup bir yazarı diğerinden ayıran bir özelliktir. Üslup kendiliğinden değişmez, üslubun değişmesinde sosyal şartlar ve yazarın yaşadığı dönem belirleyici olur.
Türk edebiyatında en belirgin üsluba sahip olan yazarlardan biri de Mehmet Akif Ersoy olarak bilinmektedir. Safahat eseri okunduğunda birçok kişi eserin yazarını bilmese dahi bu kitabın Mehmet Akif Ersoy tarafından yazıldığını bilir. Bu da üslubunun belirgin olduğunu gösteren bir durumdur.
Üslup İle İlgili Örnek Cümleler Nelerdir?
- Amacı aslında çevresine ayna tutmak değildi sadece kendi üslubu ile aynaya yansıyanları size bildirmek istemişti.
- Yazar bu eserinde kendi üslubu ile bir anlatım gerçekleştirmiş ve farklı bir dil kullanmış.
- Sen biraz üslubuna dikkat edersen seninle daha iyi anlaşmamız mümkün olabilir.
- O kadar kaba bir üslupla konuştu ki resmen benimle kavga etmek için gelmiş gibiydi.
- Seninle daha iyi bir iletişim kurmamız için öncelikle üslubunu biraz yumuşatmalısın.
