Zitvatorok Antlaşması: Tarihçesi, Maddeleri ve Özellikleri Hakkında Merak Edilenler
Zitvatorok Antlaşması Nedir, Ne Zaman İmzalandı?
1606 yılında Avusturya arşidüklüğü ve Osmanlı devleti arasında imzalanan bir barış anlaşması olan Zitvatorok Antlaşması, 15 senedir devam eden savaşın ardından gerçekleşmiştir. Bu süre zarfında her iki devlet de ciddi zararlar görmüş, özellikle Osmanlı devletinde Celali isyanları gibi iç karışıklıklar yaşanmıştır.
Zitvatorok Antlaşması, Osmanlı devletinin sadrazamı ve Avusturya arşidüğü tarafından imzalanmış olup, Estergon-Komorin arasındaki Zsitva nehri bölgesinde kabul edilmiştir. Bu anlaşma ile Osmanlı ile Avusturya arasındaki denge değişmiş ve karşılıklı taahhütler belirlenmiştir.
Zitvatorok Antlaşması Maddeleri ve Özellikleri Nelerdir?
11 Kasım 1606 yılında yapılan Zitvatorok Antlaşması’nın maddeleri şu şekilde kararlaştırılmıştır:
- Eğri, Estergon ve Kanije kaleleri Osmanlı kontrolünde kalacaktır.
- Komarom kaleleri ile Raap kalesi Avusturya’ya devredilecektir.
- Avusturya, tek seferlik 200.000 altın savaş tazminatı ödemeyi kabul etmiştir.
- Osmanlı padişahı, Avusturya arşidüküne Roma imparatoru unvanı ile hitap edecek ve düzenli olarak hediyeleşme yapılacaktır.
Bu antlaşma ile Osmanlı devleti bazı avantajlar elde etmiş olsa da vergi gelirlerindeki azalma yavaş yavaş Osmanlı’nın ekonomik gücünü zayıflatmıştır. Avusturya’nın gücünün artması ise Osmanlı için uzun vadede olumsuz sonuçlar doğurmuştur.
Zitvatorok Antlaşmasının Önemi
Zitvatorok Antlaşması, Osmanlı devleti için önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bazı önemli sonuçları şunlardır:
- Osmanlı, Avrupa’da siyasi üstünlüğünü kaybetmiş ve Avusturya’nın gücü artmıştır.
- Bu anlaşma, Osmanlı’nın Orta Avrupa’daki etkinliğinin azalmasına neden olmuştur.
- Osmanlı devletinin Avrupa’daki ilerleyişi durmuş ve hatta geriye gitmeye başlamıştır.
Özetle, Zitvatorok Antlaşması Osmanlı devleti için bir dönemin sonunu işaret etmiş ve Avrupa’daki konumunu zayıflatmıştır.
Zitvatorok Antlaşması Sonuçları
Zitvatorok Antlaşması’ndan sonra Osmanlı imparatorluğu, 1699’daki Karlofça Antlaşması’na kadar Avrupa’da kısmi bir üstünlük sürdürmüştür. Ancak Karlofça Antlaşması’yla büyük toprak kayıpları yaşayan Osmanlı, Avrupa’daki konumunu giderek zayıflamıştır.