Yaş Antlaşması: İmzalandığı Tarih ve Detaylar ile İlgili Merak Edilenler! Yaş Antlaşması’nın Maddeleri ve Özellikleri Neler?
Yaş Antlaşması: Osmanlı-Rusya Arasında Bir Döneme Damga Vuran Antlaşma
Osmanlı ile Rusya arasında süregelen çatışmaların merkezinde yatan sebeplerden biri olarak Kırım’ın Rusya’nın hakimiyetine geçmesi gösterilmektedir. Rusya, sıcak denizlere inme stratejisi doğrultusunda Kırım bölgesini kritik bir konumda görmekte ve bu sebeple Osmanlı ile mücadele içine girmektedir. Tarihsel süreçte Kırım defalarca Osmanlı’dan alınıp Rusya’ya geçmiştir. Ancak, sonuncusu olan Yaş Antlaşması ile Osmanlı’nın Kırım umudundan vazgeçtiği belirtilmektedir.
Yaş Antlaşması’nın Tarihi
1787 ile 1792 Osmanlı Rus Savaşı sonucunda, 10 Ocak 1792 tarihinde imzalanan Yaş Antlaşması, taraflar arasındaki ilişkilerin seyrini değiştirecek önemli bir adımdır.
Yaş Antlaşması’nın Maddeleri
– Osmanlı, Kırım’ı şartsız şurtsuz, silahsız ve askersiz bir şekilde Rusya’ya teslim edecektir. Taraflar Kırım üzerindeki savaş eylemlerine son verecektir.
– Rusya, Kırım dışındaki işgal ettiği toprakları boşaltacak ve Prut Nehri sınır olarak kabul edilecektir.
– Osmanlı ve Rusya arasındaki sosyal ve ticari ilişkiler dostane bir zeminde ilerleyecektir.
Yaş Antlaşması’nın imzalanması sonrasında, Kırım’ın Rusya’ya bağlılığı kesinleşmiş ve taraflar anlaşmaya sadık kalmak zorunda kalmıştır.
Yaş Antlaşması’nın Özellikleri ve Arka Planı
1787 – 1791 yılları arasında yaşanan çatışmalar, Osmanlı’nın Kırım’ı yeniden kazanma çabalarıyla karşılanmış, ancak Rusya’nın gücü karşısında zorlu bir mücadele verilmiştir. Bu süreçte Osmanlı, Rusya’nın etkisini azaltmak amacıyla hazırlık yapmış ve çeşitli taleplerde bulunmuştur. Ancak, Rusya tarafından reddedilen bu talepler sonucunda savaş kaçınılmaz hale gelmiştir.
Yaş Antlaşması, taraflar arasındaki çatışmaları sonlandırarak barışı sağlamış ve Prusya, İngiltere, İspanya ve Sicilya gibi ülkelerin arabuluculuğuyla imzalanmıştır. Bu antlaşma ile Osmanlı ve Rus delegelerine karşılıklı değerli hediyeler verilmiş ve ilişkilerin sürdürülmesine dair bir zemin oluşturulmuştur.
Yaş Antlaşması’nın ardından bölgedeki dengeler değişmiş ve tarihe damgasını vurmuştur. Bu tarihi belge, Osmanlı-Rus ilişkilerinde önemli bir dönüm noktası olarak değerlendirilmektedir.
