Öşür Vergisi Nedir ve Kimler Ödemek Zorunda? Kimlere ve Ne Kadar Verilir?
Öşür Nedir, Kimlere Verilir?
Arapça kökenli bir kelime olan öşür dilimizde onda bir anlamına gelmektedir. Onda bir olarak verilen vergiler için öşür denmektedir. Genelde tarıma elverişli olan bölgelerde kullanılan öşür vergisi merak edilen konulardandır. Öşrün farz olduğu hadislerde ve Kur’an’ı Kerim’de belirtilmiştir. Öşür vergisinin verilme zamanı ekimi yapılmış olan ürünlerin tarladan çıkması ve meyve ağaçlarının da meyvesini vermesine denk gelir. Tarladan çıkmış olan mahsullerin hasat vakti geldiği zaman öşrünün verilmesi gerekir.
Öşürde yerden çıkmış olan mahsulün azından ya da çoğundan öşür verilmesi gerekir. Öşür verilmesinde herhangi zengin olma şartı aranmamaktadır. Topraktan çıkan ürün az ya da çok olsun fark etmeksizin çıkmış ürünün onda biri öşür olarak verilir.
Öşür Vergisi Kim Verir, Ne Kadar Verilir?
Öşrün verilmesi için öncelikle toprakla ilgilenen kişilerin mutlaka Müslüman olması gerekir. Bu verginin verilmesi kişilerin çocuklarının olmasına göre değişiklik olmaz. Öşür vergisinin verilmesi için arazinin kendi mülkü ya da başkasının mülkü olması önemli değildir.
Topraktan elde edilmiş olan mahsulün üzerinden öşür vergisi hesaplanır. Bu miktarın hesaplanmasında işçilere verilen ücretler, sulama, bakım ve tohum gibi giderler düşürülmeden hesaplama yapılır. Hesap yapıldıktan sonra miktar üzerinde olabildiği gibi değer üzerinden de verilmesi mümkündür.
Öşür Ne Zaman Verilir?
Öşür vergisinin verilmesi için ekimi yapılmış olan ürünün tarladan çıkması ya da meyve ağaçlarının meyve vermesi gerekmektedir. Tarladan çıkmış olan ürünlerin hasat zamanı geldiğinde öşür vergisinin verilmesi gerekir. Yağmur, nehir ya da dere sularıyla sulana arazilerin mahsulü için 1/10, motor gücü kullanılarak ya da para vererek sulanan arazilerdeki ürünleri için de 1/20 öşür verilir.
Topraktan çıkmış olan ürünlerin tamamı üzerinden öşür vergisi hesaplanır. Öşür vergisinde herhangi bir gider çıkarılmaz ve olduğu gibi öşür vergisi hesaplanır. Borçlu olan kimsenin arazisinden çıkan ürünlerde de öşür alınması farzdır. Öşür vergisinin mal cinsinden verilmesi mümkün olduğu gibi değerinden verilmesi de mümkündür. Onda bir veya yirmide bir bedeli ne kadara denk gelirse mal ya da para olarak ödenmesi mümkündür.
Öşür Dini Olarak Ne Demek?
Sözlükteki anlamı onda bir olan öşür dini olarak da tarım ürünlerinden verilen zekat anlamına gelir. Tarım ürünlerinin zekata dahil olması Kur’an-ı Kerim ile sabitlenmiş bir bilgidir. Kur’an-ı Kerim’de ‘Ey iman edenler! Kazandıklarınızın iyi olanlarından ve rızık olarak yerden sizin için çıkanlardan infak edin.’ buyurulmuştur.
Bu ürünlerin zekat oranı 1/10 olarak bizzat Hz. Muhammed (SAV) tarafından belirlenmiştir. Bir hadiste ‘Nehir ya da yağmur suları ile sulanan toprak mahsullerinden onda bir, kova ile sulananlarından ise yirmide bir öşür alınması gerekir’ geçmektedir.
