Mültezim: Anlamı ve Uygulanışı Hakkında Bilmen Gerekenler
Mültezim Nedir?
Mültezim sistemine göre kişilerin istekli olup olmaması fark etmeden vergi alınıyordu. Yani ödeme yapması gereken kişilerden bunun alınması ve gelir olarak Osmanlı’ya geçmesi gerekiyordu. İşte bu işi yapacak olan görevli mültezim olarak adlandırılmıştır.
Buna göre vergi toplamayı sağlayan kişiye mültezim adı verilir. Özellikle bu kişiler gereken vergiyi toplayarak devlete yardımcı olmuşlardır. Mültezim olduğu için Osmanlı Devleti’nin işi daha kolay olmuştur.
Çünkü devlet ne kadar büyük olursa olsun bu tarz işlerde pürüz çıkabiliyordu. Ancak mültezim sayesinde alınması gereken vergi bir şekilde tahsil ediliyordu. Bu da Osmanlı ekonomisi açısından son derece önemli bir durum olmuştur.
Mültezim Sistemi Ne Demek, Nasıl Uygulanır?
Mültezim sistemi bir çeşit vergi toplama usulüne verilen addır. Bu sistem içerisinde yer alan özelliklerden en önemlisi gelir sisteminin düzenli olması şeklinde bilinir. Yani Osmanlı Devleti kendisine çok önemli bir gelir kapısı aralamıştır.
Mültezim sisteminde gelirleri toplayan sadece bir kişi bulunmaz. Çünkü bu sistem içerisinde birçok mültezim vardır. Buna göre vergiler daha düzenli ve sistemli olarak toplanmıştır. Mültezimler kendi nam ve hesaplarına göre vergileri topluyorlardı.
Daha sonra ise bu vergiler Osmanlı Devleti kasasına gidiyordu. Devlet bu yolla daha çok yere hakim olabiliyordu. Özellikle o dönemlerde gelirlerin düzenli olması devletler için çok önemliydi. Bundan dolayı Osmanlı Devleti bu sistemi uygulamayı gerekli görmüştür.
Osmanlı Devleti’nde Mültezim Sisteminin Önemi
Osmanlı Devleti için mültezim sistemi son derece önemli olmuştur. Sistemin uygulanabilir olması sonucunda devletin gelirleri artmıştır. Bunun yanında mültezim olan kişiler topladıkları paranın bir kısmını devlete verilelerdi. Kalan kısım ise kendi maaşları olarak onlara kalmıştır.
Yani burada önemli olan devlete verilecek vergi miktarıdır. Bu miktar düzenli olacak şekilde alınarak devlet hazinesine giriyordu. Böylelikle gelir konusunda oldukça olumlu sonuçlar ortaya çıkmış oluyordu.
Mültezim Başka Hangi Konularda Devlete Yardımcı Oluyordu?
Mültezim sadece vergi toplayan kişi değildi. Çünkü 18. yüzyılda birçok mültezimin Osmanlı Devleti’nde ayan olarak yer aldığı bilinir. Bunun nedeni ise mültezimden yeri geldiği zaman politik ve ekonomik güç olarak yarar elde ediliyordu. Bundan dolayı mültezim için son derece önemli bir yer açmak gerekir.
Kısacası mültezim olan kişiler devlete çok büyük katkılar sağlamayı başarmışlardır.