Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) Hakkında Bir İşçinin Vergi Matrahı
Ücret Gelirleri ve Kademeli Vergilendirme Sistemi
Ücret gelirleri, az kazanandan az, çok kazanandan ise çok vergi ilkesi gereğince kademeli olarak vergilendiriliyor. Örneğin, 2024 yılında yıllık ücret gelirlerinin 110.000 TLye kadar kısmı %15, 110.000 230.000 TL arası %20, 230.000 580.000 TL arası %27, 580.000 3.000.000 TL arası %35, 3.000.000 TL üzeri ise %40 oranında vergiye tabidir.
SORULARINIZ İÇİN: [email protected]
İş Kanununa tabi olarak bir işverene hizmet akdi ile bağlı çalışanların vergileri, çalıştıkları işyerince kesiliyor. İş değişikliği olduğunda işçinin önceki işyerinde ne kadar kazanç elde ettiğine bakılmaksızın vergi matrahı yeni işyerinde elde edilen ücret üzerinden belirleniyor. Aynı işverenin bir şirketinden diğer şirketine geçiş olsa bile bu sistem uygulanıyor.
Birden sonraki işverenden elde edilen kazanç toplamı ikinci vergi dilimini aşarsa (2023 yılı için 150.000 TL, 2024 yılı için 230.000 TL) ertesi yıl beyanname dolduruluyor ve bu kez tüm işverenlerden elde edilen kazançlar üzerinden yeni vergi hesaplanıyor. Yeni hesaplanan vergi birden fazla işverenden alınan ücretlerden kesilen vergiden fazla ise aradaki farkın maliyeye ödenmesi gerekiyor.
EYT’Lİ İŞÇİYİ ÇALIŞTIRAN İŞVERENLER TEREDDÜTTE KALDI
Emekli olan işçilerin bir kısmı aynı işyerinde çalışmaya devam edebiliyor. Geçen yıl yürürlüğe giren emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi kapsamında emekli olan işçilerin de önemli bir kısmı aynı işyerinde çalışmaya devam ediyor. EYT’li işçisini emekli olduktan sonra aynı işyerinde çalıştırmaya devam eden bazı işverenler, emekli işçinin vergi matrahının ne olacağı hususunda tereddütte kaldılar.
Van’da bir meslek odası, aynı işyerinde çalışmaya devam eden emekli işçinin vergi matrahının emekli olmadan önceki kazançlarıyla birlikte kümülatif tutar üzerinden mi yoksa sadece emekli olduktan sonra aldığı ücret üzerinden mi belirleneceği hususuna açıklık getirilmesi için Defterdarlığa başvurdu.
KÜMÜLATİF KAZANÇLAR DİKKATE ALINACAK
Defterdarlık konuya özelge ile açıklık getirdi. Özelgede, aynı yıl içinde tek işverenden elde edilen ücretlerin, kümülatif matrah esas alınmak suretiyle vergilendirilmesi gerektiği belirtildi. Buna göre, işçinin EYT kapsamında emekli olduktan sonraki ücretlerinden kesilecek vergi, emekli olmadan önceki ücretleri dikkate alınarak belirlenecek.
Örneğin, geçen yıl mart ayına kadar aylık brüt 30.000 TL ücret alan işçinin emekli olmadan önceki kümülatif vergi matrahı (yüzde 15 oranındaki sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutar) 76.500 TL’dir. Emekli olduktan sonra da aynı ücretle çalışmaya devam ettiğinde nisan ayında kümülatif vergi matrahı 76.500 TL + 27.750 TL = 104.250 TL oldu ve yüzde 20 oranında vergi uygulandı.
Örneğimizdeki işçi aynı işyerinde değil de başka bir işyerinde yine brüt 30.000 TL ücretle çalışmış olsaydı, bu kez nisan, mayıs ayındaki ücretlerinin tamamı ile haziran ayındaki ücretinin tamamına yakın kısmı yüzde 20 değil, yüzde 15 oranında vergiye tabi olacaktı.