İşveren, çalışanını işten çıkarmamayı tercih eder.
İkale (Bozma Sözleşmesi) Nedir ve İşçi İle İşveren Arasındaki Sonuçları Nelerdir?
İşçi ile işveren arasındaki iş sözleşmesi, karşılıklı anlaşma suretiyle yeni bir sözleşme imzalanarak sona erdirilebiliyor. Buna ikale (bozma sözleşmesi) veya karşılıklı sonlandırma sözleşmesi deniliyor. İş Kanununda veya Borçlar Kanununda ikaleye ilişkin bir hüküm bulunmuyor. Ancak, 2003 yılında kabul edilen İş Kanununda işe iade hakkı veren iş güvencesi hükümleri hayata geçtikten sonra ikale yaygınlaştı.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi de 21 Ekim 2020 tarihinde aldığı kararla ikaleye ilişkin ilkeleri belirledi.
SORULARINIZ İÇİN: [email protected]
İkale İle Ayrılan İşçi İşe İade Davası Açamaz
İşçi ve işverenin karşılıklı anlaşarak iş akdini sona erdirmesinin işçi açısından bazı sonuçları vardır. İşçi ikale ile yapılan ödemeler dışında ayrıca ihbar ve kıdem tazminatı talebinde bulunamaz. Ancak, karşılıklı yapılan anlaşmada yer alıyorsa ihbar tazminatı, kıdem tazminatı, işsizlikte boşta geçen süre ücreti gibi ödemeler yapılabilir.
İkale ile işten ayrılan işçi işsizlik ödeneğinden yararlanamaz. İkale işe iadeye ilişkin iş güvencesinden yararlanma hakkını da ortadan kaldırır. Ancak, Yargıtay, ikale imzalayarak ayrıldıktan sonra işçinin işe iade davası açması halinde bazı değerlendirmeler yapılmasını istiyor.
İkale İşçinin Mevcut Alacaklarını Ortadan Kaldırmaz
Yargıtayın söz konusu ilke kararına göre, ikalenin şekli, yapılması, kapsamı ve geçerliliği Borçlar Kanununa uygun olmalıdır. İkale mevcut doğmuş hak ve borçlar üzerinde bir etkisi bulunmaz. Sözleşmenin sona ermesinden önce doğmuş olan haklar ikale ile ortadan kalkmaz.
Yargıtaydan Önemli Karar
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, yakın tarihli kararında bir bankanın farklı kentlerdeki personeli ile yaptığı ikale metniyle ilgili bir uyuşmazlığı giderdi. Kararda, ikale imzalayan personelin kullanılmayan izin parası gibi daha önceden doğmuş alacakları varsa ödenmesi gerektiği belirtildi. İkale metinlerinde açıkça ibra kaydı geçmemesi durumunda işçinin hak talep hakkının devam ettiği vurgulandı.
Bu şekilde, ikale işçi ile işveren arasındaki karşılıklı anlaşmayla gerçekleşen bir sözleşme olup, dikkatlice incelenmesi gereken bir konudur.